“We wilden een boek maken dat je er even snel bij pakt in de spreekkamer. Geen leerboek, maar een zakboek – overzichtelijk en direct toepasbaar,” vertelt verslavingsarts Tim van Grinsven (Novadic-Kentron), een van de initiatiefnemers.
Waarom dit zakboek?
Vier jaar geleden ontstond bij een groep verslavingsartsen vanuit de beroepsvereniging een duidelijke behoefte. In de praktijk merkten ze dat veel behandelaren – van huisartsen tot arts-assistenten en ggz-professionals – weliswaar mensen met een verslaving zagen, maar vaak zochten naar meer handvatten: Wat doe je precies bij een acute intoxicatie? Hoe herken je ontwenningsklachten? Wat werkt bij dubbele problematiek?
“We zagen dat er geen goed gebundeld overzicht bestond van hoe je mensen met een verslaving – zeker vanuit medisch perspectief – behandelt. Hoe combineer je medische kennis met psychologische inzichten? Wat zijn do’s en don’ts in de dagelijkse praktijk?” aldus Tim.
Met steun van uitgeverij Boom werd een redactieraad opgericht en een ambitieus plan opgesteld: een helder, praktisch overzicht maken van álle middelen en álle doelgroepen – met input van een breed scala aan zorgprofessionals.
Voor wie is het boek bedoeld?
Het zakboek is geschreven voor iedereen die in zijn of haar werk te maken krijgt met verslaving: verslavingsartsen, psychiaters, huisartsen, specialisten in het ziekenhuis, verpleegkundigen, psychologen en andere zorgverleners binnen bijvoorbeeld de verslavingszorg, forensische zorg of ouderenzorg.
“Stel je ziet een patiënt met cocaïnegebruik, maar je bent er niet dagelijks in thuis – dan wil je snel kunnen opzoeken: wat gebeurt er als iemand stopt? Wat zijn de lichamelijke risico’s? Mag ik iets voorschrijven, en zo ja: wat dan?” zegt Tim. “Dat staat er allemaal overzichtelijk in, inclusief welke middelen je wanneer juist wél of níet gebruikt.” Ideaal dus ook voor professionals werkzaam in de acute zorg, om snel iets op te zoeken van hoe te handelen in een acute situatie.
Wat vind je in het zakboek?
Het boek biedt onder andere:
- Actuele kennis over middelengebruik: van alcohol tot designerdrugs.
- Behandeling van acute situaties: zoals intoxicaties, onthoudingsverschijnselen, delier en insulten.
- Handvatten voor langdurige behandeling en herstelondersteuning.
- Aandacht voor specifieke doelgroepen: zoals zwangere cliënten, mensen met een licht verstandelijke beperking, ouderen of cliënten binnen de forensische zorg.
- Multidisciplinaire samenwerking: met achter de schermen bijdragen van meer dan 45 experts – waaronder verslavingsartsen, psychiaters, SEH-artsen, urologen, hoogleraren, onderzoekers en psychologen.
“We hebben het boek bewust compact gehouden. Redelijk beknopt, maar wel volledig genoeg om er in acute en complexe situaties op te kunnen vertrouwen,” legt Tim uit. “Het boek is met name geschikt om erbij te pakken als je als professional met een bepaalde casus met verslaving bezig bent, zodat je het verhaal kunt koppelen aan de praktijk.” Het boek wordt straks onderdeel van de scholing van professionals werkzaam in de (acute) verslavingszorg.
Een initiatief uit het veld
Vier experts vanuit Novadic-Kentron leverden een inhoudelijke bijdrage aan het boek: Julia Deus, Saskia Buijs, Harmen Beurmanjer en Tim van Grinsven. Samen met collega’s uit het hele land werkten zij aan wat nu al een onmisbaar handboek wordt genoemd binnen de keten van verslavingszorg.
“Het is bijzonder om te zien hoeveel kennis, ervaring en betrokkenheid er samenkomt in dit boek. Je voelt dat het uit het veld komt. We hopen dat het zorgprofessionals helpt om met meer vertrouwen en compassie te werken met deze doelgroep.”
Geen oordeel, maar kennis
Het zakboek is niet alleen een praktisch hulpmiddel – het draagt ook bij aan meer bewustwording en destigmatisering.
“Verslaving is geen zwakte,” benadrukt Tim. “Zo’n 17 procent van de Nederlanders zal ooit in zijn leven voldoen aan de diagnostische criteria van verslaving. We moeten daar als maatschappij, maar ook als zorgprofessionals, op een andere manier naar kijken. Meer vanuit begrip en deskundigheid.”
Bestellen
Het Zakboek Verslavingsgeneeskunde is nu verkrijgbaar via de boekhandel en online. Voor ketenpartners of zorgorganisaties die meerdere exemplaren willen bestellen, is via uitgeverij Boom een korting mogelijk.
Klik hier om het boek te bestellen